Lúc mới học trading tôi cũng rất phức tạp mọi thứ và bản thân tôi đã từng cho rằng học càng nhiều kiến thức thì sẽ càng giúp mình giỏi lên và kiếm được tiền từ trading. Tất nhiên là bất kể ai khi tham gia thị trường này đều sẽ cần trải qua những giai đoạn để cảm nhận và hiểu rõ bản chất của công việc trading.
Ở một bài viết trên blog này tôi có chia sẻ một bài viết 5 giai đoạn phát triển của một trader. Bài viết này dường như đã nói lên hết những giai đoạn và trải nghiệm mà một trader đang trải qua, ở giai đoạn mới bước chân vào thị trường phần lớn sẽ đều có những sự tự tin nhất định hoặc thậm chí là tự tin thái quá. Tôi nghĩ rằng nếu bạn bắt đầu công việc này với số vốn nhỏ và đi từ từ cùng với đó là luôn học hỏi bổ sung kiến thức thì sẽ đến một ngày bạn hiểu ra bản chất của thị trường và hiểu được tính cách con người mình phù hợp với phong cách giao dịch nào. Ngược lại, nếu bạn bắt đầu công việc trading này với số vốn quá nhiều và sự tự tin quá mức có thể sẽ khiến bạn rơi vào cái bẫy của lòng tham, hay đơn giản nếu mới bước chân vào thị trường mà bạn kiếm được tiền một cách đơn giản và dễ dàng thì càng về sau bạn sẽ có nguy cơ mất nhiều hơn và thậm chí sẽ mất hết tất cả.
Bạn biết vì sao chứ?
Giả sử chúng ta đang giao dịch với số vốn 10k $ và khối lượng giao dịch từ 5 lot/giao dịch và tài khoản cháy hết. Lúc này bạn sẽ nghĩ đến việc gì đầu tiên, tôi cho rằng hầu hết đều sẽ có một mong muốn là gỡ lại số lỗ này càng nhanh càng tốt. Và chính cái lòng tham này mà nhiều người sẽ tìm cách để đưa thêm tiền vào thị trường càng nhanh càng tốt, đa số thì đều sẽ không có kết quả tốt trong những lần gỡ lỗ này. Hơn nữa, khi bạn đã quen với việc giao dịch khối lượng lớn xong thì sau đó quay lại với khối lượng nhỏ hơn bạn sẽ rất khó chấp nhận. Đây là hiệu ứng tâm lý và sự thỏa mãn của con người trong bất cứ lĩnh vực nào.
Vì vậy, nếu khi mới bắt đầu tham gia đầu tư mà chúng ta giao dịch với số vốn lớn vượt qua khả năng cũng như tâm lý chịu đựng của bản thân thì tôi nghĩ rằng sẽ rất có hại về lâu dài. Dù nhiều người đã kiếm được tiền và rất nhiều tiền từ những phương pháp giao dịch mang tính cá nhân và đặt nặng cảm xúc vào trong đó. Tuy nhiên, về lâu dài tôi cho rằng những phương pháp này đều sẽ làm hại đến tư duy giao dịch của các bạn và tệ hơn nữa nó sẽ biến bạn trở thành một con bạc ảo tưởng về kiến thức và kỹ năng giao dịch của mình.
Điều tệ nhất không phải là mất tiền trong quá trình giao dịch mà là bạn sẽ rơi vào trạng thái từ tự tin quá chuyển sang tuyệt vọng và không còn niềm tin vào bản thân. Tôi cũng đã từng rơi vào trạng thái cảm xúc này trong nhiều tháng và phải mất nhiều thời gian để cân bằng và tìm ra một hướng đi đúng đắn hơn trên con đường này. Rất may mắn là tôi đã ý thức được việc học trading một cách bài bản và bổ sung kiến thức hàng ngày trong suốt những năm đầu đến với thị trường, và do đó tôi đã không bị cuốn vào việc phải gỡ số tiền đã mất, việc ý thức được kiến thức và trải nghiệm từ bước nhỏ nhất là rất quan trọng.
Tôi còn nhớ giai đoạn đầu đã từng tạo những tài khoản demo với số vốn nhỏ vài trăm $ để thực hành quản lý vốn và đã từng đạt được những thành tựu mà cảm thấy rằng nó như là chén thánh trong trading. Đây chính là lúc sự tự tin được đẩy lên cao nhất và cũng là thời điểm mà đa số chúng ta đều sẽ rất dễ đánh mất tất cả. Khi bạn tự tin vào bản thân quá nhưng không hiểu rằng bản chất thị trường tài chính là một chuỗi những giao dịch mang tính xác xuất, tức là dù chúng ta có giỏi đến đâu thì chắc chắn vẫn sẽ có những lần sai và nếu không may lần sai đó bạn phá vỡ quy tắc giao dịch thì chắc chắn là sẽ phải trả giá rất đắt.
Đây vẫn chưa phải là những sai lầm lớn nhất mà bạn gặp phải trong quá trình trading. Bạn có tin rằng sẽ có những thời điểm bạn liên tục phân tích đúng và đạt được thành quả tốt, tuy nhiên không lâu sau đó bạn bước vào giai đoạn sai liên tục. Điều này lặp đi lặp lại theo tính chu kỳ, hay nói cách khác là bạn sẽ rơi vào những thời điểm rất tự tin và sau đó là những giao dịch sai và sự tự tin mất đi dấn đến tình trạng tâm lý thay đổi và bước vào chu kỳ sai nhiều hơn hoặc có thể là sai liên tục.
Điều này là hoàn toàn bình thường, không phải vì bạn không giỏi trong phân tích mà bất kỳ ai cũng sẽ trải qua giai đoạn như vậy trong suốt thời gian trading. Bạn hình dung nhé, chúng ta đang dùng kiến thức mang tính khoa học để dự đoán thị trường tài chính, mà thị trường được vận hành bởi cảm xúc và hành động của con người. Vậy thì chúng ta liệu có thể đạt được thành quả đúng liên tục được không, câu trả lời sẽ là không thể. Bởi đơn giản là phản ứng của thị trường là xâu chuỗi của những hành động của con người tại cùng thời điểm. Có thể bạn nghĩ giá lên nhưng nhiều người khác sẽ nghĩ giá xuống. Vì vậy, rất khó để sử dụng một phương pháp phân tích hay giao dịch nào có thể đưa đến kết quả đúng liên tục được.
Có thể vẫn sẽ có những trường hợp ngoại lệ, nhưng tôi cho rằng khi giao dịch với số vốn vừa phải thì có thể là hợp lý nhưng nếu nó là một quỹ đầu tư hoặc nguồn vốn lớn thì thực hiện được sẽ không hề đơn giản.
Xuyên suốt bài viết này chúng ta đã hiểu được bản chất giao dịch tài chính và những vấn đề tôi nghĩ rằng hầu hết các bạn tham gia vào thị trường đều sẽ trải qua. Vậy làm thế nào để khắc phục và tìm ra con đường phù hợp cho bản thân.
Hãy theo dõi các bài viết tiếp theo trên blog này nhé.
Ngọc Hải Pearlie